Cukrzyca u kotów spotykana jest nieco częściej, niż u psów. Koty chorują najczęściej na cukrzycę określaną u ludzi jako typ II. Objawy  pojawiają się dopiero u starszych zwierząt. W części przypadków ich wystąpienie jest związane z uszkodzeniem trzustki w wyniku amyloidozy. W innych przyczyna rozwoju choroby pozostaje nieznana.

U kotów brak jest predylekcji rasowych do wystąpienia cukrzycy. Występuje za to wyraźna predyspozycja płciowa. Na cukrzycę najczęściej zapadają kastrowane kocury. Podejrzewa się, że jest to związane z niewłaściwą dietą i otyłością. Otyłość jest istotnym czynnikiem wpływającym na rozwój insulinooporności. Koty otyłe są czterokrotnie bardziej od szczupłych narażone na wystąpienie cukrzycy.

 

Objawy cukrzycy u kotów są trudniejsze do zauważenia. Podstawowy objaw, czyli zwiększone pragnienie i zwiększona ilość oddawanego moczu mogą być łatwo przeoczone, zwłaszcza u kotów wychodzących na dwór. U kotów domowych, właściciel może zauważyć, że kuweta wymaga częstszego sprzątania.

Podobnie jak w przypadku psów, koty z cukrzycą często chudną mimo dobrego apetytu. Ponieważ cukrzyca dotyka częściej koty bardzo otyłe, wielu właścicieli nie traktuje tego sygnału jako objaw choroby  i utrata masy ciała jest odbierana jako stan pozytywny. Inny klasyczny objaw cukrzycy, czyli zaćma u kotów występuje bardzo rzadko i jest trudna do zauważenia.

Dość rzadkim i późnym objawem cukrzycy u kotów jest obwodowa polineuropatia, w efekcie której kot zaczyna chodzić na całej stopie, zamiast na samych palcach. Zwierzęta z tym objawem, zwykle wykazują już inne ciężkie objawy ogólne jak osłabienie, odwodnienie i wymioty. Wielu kocich pacjentów trafia do lekarza dopiero w tak zaawansowanym stadium choroby.

 

Badania potrzebne do wykrycia cukrzycy u kota są takie same jak w przypadku psa, jednak interpretacja wyników u tego gatunku jest trudniejsza. Przy podejrzeniu cukrzycy u kota poziom glukozy we krwi w okolicach 200-300 mg/dl należy traktować z dużą ostrożnością . U tego gatunku łatwo dochodzi do hiperglikemii w wyniku stresu, np. związanego z wizytą. Jeśli u pacjenta nie występują objawy typowe dla cukrzycy, a poziom glukozy podczas wstępnego badania oscyluje w powyższych granicach warto wstrzymać się z postawieniem ostatecznego rozwiązania i powtórzyć badanie w sytuacji mniej stresującej dla pacjenta (np. podczas wizyty domowej).

 

W przeciwieństwie do psów, w przypadku kotów leczenie cukrzycy można rozpocząć od podania doustnych leków przeciwcukrzycowych. Takie postępowanie zostanie zaproponowane u kotów w dobrym stanie ogólnym, z średnio nasiloną hiperglikemią oraz niewykazujących objawów kwasicy ketonowej. Oprócz wprowadzenia leków, konieczna będzie również zmiana diety. Jeśli w ciągu miesiąca nie uda się ustabilizować poziomu glukozy we krwi, należy rozpocząć podawania insuliny.

Leczenie kotów insuliną przebiega w podobny sposób jak w przypadku psów. U zwierząt w dobrym stanie ogólnym w pierwszej kolejności zostanie zastosowany preparat typu lente, do podawania podskórnego. Jeśli zaś kot trafi do lekarza z ciężkimi objawami, w pierwszej kolejności wdrożone zostanie postepowanie stabilizujące stan ogólny zwierzęcia, a sama insulina podana będzie w postaci dożylnej.

Leczenie rozpoczynamy od podawania niskiej dawki insuliny (zwykle 1 j/kota do 4 kg – 1,5-2 j/koty >4 kg) podawanej 2xdz. Dawka leku jest korygowana co 5-7 dni, aż do uzyskania optymalnych efektów leczenia. Miesiąc po wstępnym ustabilizowaniu poziomu glukozy odbywa się kontrola lekarska na której przeprowadzane jest badanie kliniczne oraz oznaczany poziom fruktozaminy we krwi zwierzęcia. Jeśli wyniki badań są satysfakcjonujące kolejne kontrole wykonuje się co 3, a następnie co 6 miesięcy.

Autor: lek. wet. Monika Buza, lek. wet. Ewa Trębacz